Onderzoek: waarom futsal bijdraagt aan voetbalontwikkeling

Futsal is wereldwijd een volwaardige professionele sport, met een eigen topsportstructuur en internationale competities. Tegelijkertijd kan het spel een unieke meerwaarde hebben voor de ontwikkeling van veldvoetballers. Grote spelers als Cristiano Ronaldo, Lionel Messi én - dichter bij huis - Tijjani Reijnders zeggen dat futsal hen heeft geholpen een betere voetballer te worden. 'Hoe zit dat?', vroeg de Engelse wetenschapper en (futsal)coach Christopher Yiannaki zich af. Hij startte een wetenschappelijk onderzoek om te ontdekken welke invloed futsal heeft op de ontwikkeling van voetbaltalent.

"Tijdens mijn jeugd in Portugal speelde ik heel veel futsal. Het kleine veld hielp me bij de ontwikkeling van het snelle voetenwerk. Het karakter van het spel gaf me een gevoel van vrijheid om alles te proberen. Zonder futsal was ik niet de voetballer geworden die ik nu ben." - Cristiano Ronaldo

"Als jongetje speelde ik 'futsal' op de pleintjes en voor mijn club in Argentinië. Het was super leuk en heeft me echt geholpen bij mijn ontwikkeling als profvoetballer." - Lionel Messi

Het bovengenoemde anekdotische bewijs is voor de Engelse wetenschapper én futsalcoach Christopher Yiannaki geen verrassing. Als coach van een Onder-18-futsalteam zag hij al met eigen ogen hoeveel energie het spel losmaakte bij de spelers dankzij het hoge tempo en de vele balcontacten. "Ik zag ze genieten en dat niet alleen. Hun handelingssnelheid en vermogen om snel beslissingen te nemen nam enorm toe dankzij de beperkte ruimte en de constante druk op de bal."

De ervaringen met zijn jeugdteam inspireerden Yiannaki om met steun van de 'University of Central Lancashire' een promotie-onderzoek op te zetten naar de impact van futsal op de ontwikkeling van voetbalvaardigheden. Zijn onderzoek resulteerde onder meer in een wetenschappelijke publicatie in Biology of Sport (2020) en rustte op twee pijlers: de fysieke impact van futsal en de ontwikkeling van voetbalhandelingen als aannames, passes en dribbelen. Hoe Yiannaki het onderzoek heeft opgezet, is te lezen in zijn proefschrift of te volgen in zijn presentatie voor het FIFA Training Centre.

Fysieke impact:

Yiannaki mat tijdens de futsalwedstrijden een gemiddelde hartslag van 164,8 slagen per minuut bij de spelers. Dat is 87,7 procent van de maximale hartslag. Tijdens omschakelmomenten of druk zetten reikte de gemiddelde hartslag van de spelers tot 98 procent van hun maximale hartslag.

Deze data laten zien dat de spelers veel energie in de wedstrijd stoppen. Onderzoek naar andere sportwedstrijden in kleine teams toont dat de gemiddelde hartslag 82-87 procent van de maximale hartslag aantikt. Futsal zit daarboven en behoort daarmee tot de intensieve kleine teamsporten.

De frequentie waarmee spelers versnellen en vervolgens weer afremmen is hoog. Ook zogenaamde 'agile-acties' waarbij spelers van richting veranderen, komen in futsal veelvuldig voor. Dat heeft een positieve invloed op de wendbaarheid van spelers.

Voetbalhandelingen:

Op het gebied van voetbalhandelingen richtte het onderzoek zich op aannames; passes; dribbels en de frequentie waarmee deze plaatsvonden.

Aannames

Futsalspelers nemen de bal in meer dan driekwart van de gevallen aan met de voetzool. De plofbal en de harde gelijkmatige vloer helpen bij een soepele aanname, waardoor een speler meer tijd heeft om de situatie in zich op te nemen. Zo ontwikkelt de speler zijn vermogen om te scannen.

Passes

Futsal kent een hoge passfrequentie per speler van gemiddeld 54 passes per wedstrijd. Rond de 84% van die passes is succesvol. Dat is hoger dan in veldvoetbal waarin het percentage succesvolle passes gemiddeld blijft steken op 76%. Een verklaring daarvoor is het kleinere veld waardoor in futsal zelden lange passes worden gegeven

Dribbelen

Futsal speel je in kleine teams. De ruimte is beperkt. Futsalspelers ondernemen daardoor meer en moeten ook vaker verdedigen. Ze schieten meer op doel, scoren meer, houden meer tegen en dribbelen meer. Het gevolg: de handelingssnelheid gaat omhoog en spelers krijgen meer zelfvertrouwen. Dat nemen ze mee naar het veld, waar ze bijvoorbeeld dankzij de ervaring opgedaan bij futsal ook vaker een dribbel durven in te zetten.

Conclusie:

Yiannaki heeft met zijn onderzoek het anekdotisch bewijs van Messi, Ronaldo en Reijnders en zijn eigen observaties als jeugdcoach voorzien van een wetenschappelijke basis. Hij laat zien dat futsal vergelijkbare fysieke belasting kent als veldvoetbal en veel herhaalde technische handelingen vraagt.

Futsal behoort tot de intensieve kleine teamsporten. Het aantal versnellingen en vertragingen stelt hoge eisen aan de wendbaarheid van een futsalspeler. Dat wordt ook steeds meer gevraagd op het veld. Futsal is zodoende een uitstekende trainingstool voor veldvoetballers op dit gebied!